Ο αριθμός π είναι ίσως η πιο διάσημη μαθηματική σταθερά και αποτελεί αντικείμενο μαθηματικής μελέτης για χιλιετίες. Χρησιμοποιείται για να εκφράσει τον λόγο της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του και η αξία του είναι περίπου 3,14159. Παρά το γεγονός ότι η ύπαρξη αυτής της αναλογίας ήταν γνωστή από την αρχαιότητα, η σύγχρονη του ονομασία, δηλαδή η χρήση του ελληνικού γράμματος π, είναι μια εξέλιξη που συνέβη πολύ αργότερα, κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα.
Η πρώτη γνωστή καταγραφή της χρήσης του γράμματος π για να συμβολίσει αυτή τη μαθηματική σταθερά έγινε το 1706 από τον Ουαλό μαθηματικό Γουίλιαμ Τζόουνς. Στο έργο του Synopsis Palmariorum Matheseos, πρότεινε τη χρήση του π, πιθανώς επειδή αποτελεί το πρώτο γράμμα της ελληνικής λέξης «περιφέρεια».
Η διάδοση της χρήσης του π ως σύμβολο της συγκεκριμένης σταθεράς έγινε κυρίως χάρη στον Λέοναρντ Όιλερ. Το 1736, ο διάσημος μαθηματικός χρησιμοποίησε το γράμμα π στο βιβλίο του Mechanica, και αργότερα το έκανε ακόμα πιο γνωστό στο έργο του Introductio in analysin infinitorum (1748). Ο Όιλερ ήταν μια επιδραστική μορφή στον κόσμο των μαθηματικών και το έργο του διαβάστηκε από επιστήμονες σε όλη την Ευρώπη, γεγονός που συνέβαλε στην καθιέρωση του π ως το σύμβολο της μαθηματικής σταθεράς που γνωρίζουμε σήμερα.
Χάρη στη διάδοση της χρήσης του από τον Όιλερ, το π καθιερώθηκε και σήμερα αναγνωρίζεται παγκοσμίως ως το βασικό σύμβολο για την περιφέρεια του κύκλου. Η μαθηματική σταθερά αυτή συνεχίζει να συναρπάζει, τόσο τους επιστήμονες όσο και το ευρύ κοινό, με τις άπειρες εφαρμογές της στα μαθηματικά, τη φυσική και την τεχνολογία.
Όσο για το πώς επιλέξαμε αυτή τη μέρα εορτασμού αυτού του σημαντικού αριθμού, οφείλεται στον Larry Shaw, φυσικό του Exploratorium στο San Francisco, ο οποίος το 1988 έκανε τη σύνδεση του 3.14 με τη σημερινή ημερομηνία, 14/3. Ο Shaw πρότεινε να γιορταστεί το π με πορεία γύρω από έναν κύκλο και κατανάλωση πίτας (pie), παίζοντας με την ομοηχία “pi” και “pie”. Συμπτωματικά, η 14η Μαρτίου είναι και η γενέθλια μέρα του Albert Einstein, κάτι που προσθέτει έναν επιπλέον λόγο για τους φυσικούς να γιορτάσουν.
Η Μαθηματική κοινότητα του 4ου Γυμνασίου Λάρισας (οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί Ματραπάζης Δημήτρης-Παπαϊωάννου Δημήτρης και Λίτσιου Χρυσάνθη) γιόρτασαν την Παγκόσμια Ημέρα των Μαθηματικών στις 14/3/2025 με μαθηματικά προβλήματα, απομνημόνευση όσων περισσότερων ψηφίων του π ως παιχνίδι και φυσικά τη διάσημη κυκλική πίτα.
